Zbilansowana dieta oraz właściwy sposób odżywiania są warunkiem:
-prawidłowego rozwoju i mineralizacji zawiązków zębów, co decyduje o podatności zębów na czynniki szkodliwe po ich ukazaniu się w jamie ustnej
- zdrowia zębów wyrżniętych.
Dla uzębienia ważny jest więc zarówno ogólny stan odżywiania
dziecka jak i miejscowy metabolizm pokarmów przez bakterie znajdujące się w
płytce nazębnej odkładającej się na powierzchniach zębów, wydzielanie śliny
oraz jej skład.- zdrowia zębów wyrżniętych.
W profilaktyce próchnicy istotny jest rodzaj spożywanych
pokarmów, które mogą wywierać różny wpływ na zęby.
Produkty żywnościowe:
- próchnicostatyczne ( pożywienie lub napoje niezawierające
cukrów metabolizowanych przez bakterie , dzięki czemu ich spożycie nie powoduje
produkcji kwasów)
-przeciwpróchnicowe ( pożywienie lub napoje powodujące
powtórne wbudowywanie się minerałów do odwapnionego szkliwa)
-próchnicotwórcze ( pożywienie i napoje zawierające cukry
metabolizowane przez bakterie)
Zbyt częste jedzenie posiłków sprzyja rozwojowi próchnicy,
aby umożliwić zobojętnienie kwasów wytworzonych przez bakterie konieczne jest
zachowanie co najmniej 2-godzinnej przerwy pomiędzy posiłkami. W czasie snu
wydzielanie śliny znacznie się zmniejsza, ograniczona jest funkcja obronna,
dlatego bardzo ważne jest dokładne usunięcie resztek pokarmowych.
Bezpośrednią przyczyną próchnicy są kwasy produkowane przez
bakterie znajdujące się w płytce. Takie cukry jak sacharoza, glukoza, fruktoza
ulegają fermentacji, której produktem są kwasy. Po spożyciu cukrów
próchnicotwórczych ph spada do 5,0 lub niżej. Kwasowość jest tym większa im
większe jest stężenie cukrów w pokarmie. Ślina zobojętnia jednak kwasy w ciągu
30-40 min.
Wybierając produkty żywnościowe należy ocenić:
- Czy zawierają cukry, które bakterie przetwarzają na kwasy i jaka jest postać pokarmu?
- Czy zawierają kwasy?
- Czy zawierają czynniki działające ochronnie dla zębów?
- Jaka jest konsystencja pokarmu?
- Jak długo resztki pokarmowe pozostaną na powierzchni zębów?
- Czy produkty żywnościowe zawierają cukry, które bakterie przetwarzają na kwasy?
- Jaka jest postać pokarmu zwierającego cukier?
Najbardziej szkodliwe dla zębów są cukry niemleczne zawarte np.cukrze stołowym, miodzie, świeżych sokach, syropach. Pamiętaj jednak, że cukier
znajduje się również w takich produktach jak keczup, musztardzie, deserach mlecznych,
płatkach śniadaniowych, kakao, herbacie granulowanej, pieczywie.
Artykuł przygotowany na podstawie ulotki/ materiałów Polskiego
Oddział Sojuszu dla Przyszłości Wolnej od próchnicy.