Cukrzyca jest przewlekłą chorobą, której przyczyną jest zaburzenie wydzielania insuliny. Niedobór insuliny prowadzi do zaburzeń w zakresie wykorzystania glukozy przez komórki organizmu, co powoduje zwiększenie stężenia glukozy we krwi (hiperglikemię) oraz wydalanie glukozy wraz z moczem. Cukrzyca charakteryzuje się także zaburzeniami metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek.
Według "Zaleceń klinicznych dotyczących postępowania u chorych na cukrzycę 2012" cukrzyca jest to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania i/lub działania insuliny. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych
U ludzi młodych cukrzyca spowodowana jest zniszczeniem lub niewydolnością komórek trzustki, odpowiedzialnych za produkcję i wydzielanie insuliny. Ten rodzaj cukrzycy nazywany jest cukrzycą insulinozależną, typu 1 lub cukrzycą wieku młodzieńczego.
U ludzi starszych, na ogół otyłych i z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycę wywołuje oporność na działanie insuliny. Ten rodzaj cukrzycy nazywany jest typem 2 i wymaga ciągłego przyjmowania odpowiednich leków doustnych. Często, z czasem, potrzebne jest także przejście na zastrzyki z insuliną.
Obecnie na cukrzycę cierpi w Polsce ponad 3,1 miliona Polaków (10,6% dorosłej populacji). W ostatnim dziesięcioleciu liczba chorych z rozpoznaną cukrzycą wzrosła dwukrotnie. W okresie od 2005 do 2025 roku zachorowalność na cukrzycę typu 1 u dzieci w Polsce zwiększy się czterokrotnie.
U ponad 30% z nich choroba wciąż pozostaje nierozpoznana. Szacuje się, że ok. 1 mln chorych w Polsce w ogóle nie wie o swojej chorobie. 60% Polaków, u których ryzyko zachorowania na cukrzycę jest wysokie, nie wie lub nie sądzi, że może zachorować. Pacjenci zgłaszają się do lekarza, gdy jest ona już bardzo zaawansowana. Szacuje się, że w 2011 roku około 30 tys. osób zmarło z powodu powikłań cukrzycy.
Związek pomiędzy cukrzycą, a zmianami w jamie ustnej przedstawił po raz pierwszy Seiffert w 1862 roku.
Z najnowszych publikacji w kilku ostatnich lat jednoznacznie wynika, że najważniejszym czynnikiem ryzyka dla wystąpienia zmian w przyzębiu i utraty zębów jest brak długotrwałej kontroli przebiegu cukrzycy, zarówno insulino- jak nieinsulinozależnej, zwłaszcza u palaczy tytoniu.
Efektem długo utrzymującej się hiperglikemii są wielostronne. Wiele typów komórek reaguje w sposób nieprawidłowy.
Pierwszym podstawowym etapem leczenia jest gruntowne leczenie przeciwinfekcyjne i uregulowanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi. Utrzymujące się periodontitis może powodować zwiększoną oporność na podawaną insulinę .
Periodontitis i cukrzyca stanowią dla siebie wzajemne czynniki ryzyka.Chroniczna infekcja tocząca się w kieszeni patologicznej wpływa za pośrednictwem zmodyfikowanych glukozowo komórek na komórki układu immunologicznego z intensywnym uwalnianiem wielkich stężeń prozapalnych, katabolicznych mediatorów.
